Komkommertijd en meesterwerken.

.

Let op: ik ben géén televisie expert. Ik kijk af en toe en verbaas mij vaak. Vijfenzestigplussers krijgen hun congé en verdwijnen van het scherm. Afgeserveerd. Bij de één (Mart Smeets in Studio Sport) vind ik dat jammer. Bij de ander krijg ik jeuk. Spontaan over mijn hele lijf. Eén zo’n jeukerd is Paul Witteman. In mijn ogen al jaren niet helemaal goed, ik druk me netjes uit.  Waarom moet iemand met leeftijd X zo maar stoppen, terwijl hij/ zij het kijkcijferkanon telkens doet ontploffen. Witteman dus uitgezonderd. Brrr.
De zomer is ook in Hilversum komkommertijd. De tv wordt gevuld met weet ik veel wat voor onzin, herhalingen en…. programma’s of onderdelen waar je nou net niet op zit te wachten. Neem het NOS Journaal. Ik oordeel niet of pro of anti, maar over hoe serieus je moet zijn als het officiele nieuwsprogramma namens en voor de staat. Het NOS Journaal wordt met komkommers gevuld. Neem het dagelijks item van een lokale correspondent her en der die verslag doet van iets wel zooooo triviaal, dat mijn grijze haren en masse protesteren tegen nóg meer grijze haren. “De zomercolumn” genoemd. Kost een paar centen….

Enfin, die Witteman is met alle bleekmiddelen in huis niet van mijn beeldscherm weg te poetsen.. Nu heeft ie een programma dat heet “Meesterwerken”. Bekende Nederlanders (oi?! wie is BN?) vertellen over hun voorkeur meesterwerken. Teksten komen van de redactie en Witteman zelf verbindt het één en ander met quasi wetenschappelijke taal, de allesweter.

Bij mij is het altijd komkommertijd. Of hoogseizoen. What so ever. Ik denk dat je nu net zit te wachten op mijn meesterwerken. Nou, daar komt ie. Ik heb je gewaarschuwd.

Mijn meesterwerken dus. Eerst TV. Al jaren word en ben ik geboeid door Studio Sport op zondagavond 19.00 uur met het bord, vaak nasi, op schoot. Een meesterwerk dus. Een ander Nederlands meesterwerk is Twee voor Twaalf. Ellen Blazer bedacht het meer dan dertig jaar geleden en…ik kijk nog steeds. Blijf ik er eens niet voor thuis dán via uitzending gemist. Het programma is zó goed voor het medium televisie. Snel, dynamisch, demonstrerend en… interactief: je doet mee, ja, echt. Ik ben dan weliswaar alleen en doe het zonder dat zoeken we even op en meestal heb ik zelf zo’n zes antwoorden paraat. Het programma is heel competitief en je doet mee tegen de twee teams. Het te raden woord zie ik thuis voor de buis ook vaak sneller dan de nerveuze teams in de oververhitte studio.

Van tv naar film. De film die ik nog steeds draai is The Blues Brothers. Ik ga ‘m je niet verkopen, maar ik ben er gek van, mee, op. Een andere film die bij mij veel, heel veel indrukken blijvend achterlaat is Munich. Het drama van 1972 door Spielberg in beeld gebracht in 2005. Ik hoef dat niet uit te leggen toch? In dit rijtje mag zeker niet ontbreken Operation Thunderbolt, of Operation Entebbe. Over de bevrijding van de gijzelaars in het Air France toestel in Entebbe, Oeganda op 4 juli 1976. Het vliegtuig was op weg naar Tel Aviv. Israels held Yoni Netanyahu, commandant van de bevrijdingsactie, is op de terugvlucht vanuit Entebbe boven de Sinai overleden.  O zeker er zijn meer films. La vie devant soi. Forrest gump. The Marathon man. Ik noem er slechts enkele. Ik ben geen expert.

Als ik het over beelden heb, standbeelden, beeldhouwwerk, dan is er voor mij maar ééntje die in aanmerking komt voor mijn titel meesterwerk: De Dokwerker. Van de bekende beeldhouwer Mari Andriessen.  Op het Jonas Daniel Meijerplein in Amsterdam. Het plein met aan de ene zijde de Portugese synagoge en aan de overkant het complex van drie sjoels (synagogen) nu het Joods Historisch Museum. Het standbeeld is een blijvende herinnering en respect voor alle Amsterdamse dokwerkers die in opstand kwamen tegen de Moffen. Ga her en der maar eens lezen over de staking en opstand van deze Amsterdamse helden. Binnenkort -voor de eerste keer- een Wiedergutmachung van het Amsterdamse openbaar vervoer om op 25 februari een minuut stil te staan. Terwijl juist hun rol niet zo koosjer is in de oorlog...

 

Meesterwerken zou meesterwerken niet zijn als mijn muziekvoorkeur onopgemerkt blijft. Die preferentie is ruim, Van wie niet? Ik ben grootgebracht met The Beatles. Dus alles. Uit de sectie jazz: Take Five van Dave Brubeck en Stormy Weather van Ben Wepster. Miles Davis, Chet Baker. Nederlandstalige muziek –en steeds maar janken wanneer ik het hoor- is van Wim Sonneveld Het Dorp. Sportmuziek…Koning Voetbalmars en ook The Maccabiah Song. Van de klassiekers kan ik er vele noemen. Eén ontroert mij keer op keer. Van Smetana: de Moldau. De basis ook voor het Israelisch volkslied Hatikwa (De hoop).

Van de honderden schilderijen die ik mooi vind, ik heb daar eerder over geschreven, kan ik hier en nu slechts een paar noemen. Iedereen verwacht nu De Nachtwacht, zou kunnen, héél mooi, maar ik ga  voor Het Joodse Bruidje van Rembrandt. Menigeen denkt dat dít juist zijn meesterwerk is. Daar ben ik het 100% mee eens. Een paar eeuwen later in een geheel andere abstracte stijl binnen het expressionisme ben ik steeds weer onder de indruk van De Schreeuw uit 1893 van de Noor Edward Munch. In het Moma (Museum Of Modern Art) in New York in het echt gezien. Ik vind ‘m prachtig!

De verreweg moeilijkst te beschrijven meesterwerken zijn een blok aan mijn been. Eigenlijk moet ik beginnen met het meesterwerk De Kitsoer Sjoelchan Aroech, ofwel de Compacte Joodse Codex. De Nederlandse versie is tot stand gekomen onder bezielende leiding van mijn goede vriend Mr. Drs. Rabbijn Raph Evers. Een richtsnoer voor het hele Joodse leven, voorschriften en gebruiken. Joodse grondbeginselen zijn uitgewerkt in leefregels voor de dagelijkse praktijk. Er zijn zoveel meesterwerken. Ik heb er in één van mijn boeken wel over geschreven. Over Erich Maria Remarque met Im Westen nichts Neues. Alle boeken van Mulisch. Met als topper: De ontdekking van de hemel. Mijn leraar Duits Jaap de Boer heeft me Kafka leren lezen. Recent: Leon de Winter met VSV, ook een prachtboek. En wat te denken van het boekje van Éric-Emmanuel Schmitt: Monsieur Ibrahim et les fleurs du Coran. Uit bescheidenheid duid ik nu niet op mijn eigen boeken. O, ik kan wel tien, twintig of meer meesterwerken benoemen, maar dan wordt dit televisieprogramma veel te lang en ben ik de aandacht van de kijkers al lang kwijt. Mijn meesterwerk is echter van de Israelische schrijver Amos Oz, hij wacht nog steeds op de Nobelprijs. Zijn grote werk heet: Een verhaal van liefde en duisternis. Elk woord ter aanbeveling dat ik nu schrijf haalt het niet bij de ware ervaring dit meesterwerk te lezen.

Tot zover en echt niet de groeten aan Witteman dat ie volgend seizoen er nog aanplakt…. Moraal van dit verhaal: ga een half uurtje wat voor je zelf doen en je hebt voor geen centen aan productiekosten een uniek eigen televisieprogramma.