zaterdag 29 augustus 2015

Over Avital, Dafne Schippers en "Schipper naast god".



We zijn zwanger. Yoni is al een paar jaar oud en er is nog een Vromen op komst. Wij willen niet weten of het een meisje of een jongen wordt. Als het maar een gezond kind is. Ik beperk me nu even tot de keuze van de meisjesnaam. Dafne moet het worden. Tsja, daar heb ik niks mee. Sarah is mijn voorstel. Een compromis is niet mogelijk. Bij Steimatzki,  de boekhandel  van Tel Aviv als Scheltema, nemen wij een prachtig namenboek mee. Gelukkig zonder strijd en het hartsgrondig met elkaar eens: het wordt Avital. De naam, zo blijkt later is een perfecte fit. Bovendien voldoet de naam aan ons beider criteria. Een naam uit de Thora, een naam met geschiedenis en een mooie betekenis. In alle talen goed uit te spreken. Avital is één van de vrouwen van Koning David. Avital betekent: Avi is vader en Tal is dauw. Vader van de dauw. Ochtendgloren. Het zonnetje in huis. Zelden krijg ik zó gelijk!

Vierentwintig jaar en tien maanden later is een Dafne wereldnieuws. Dafne Schippers uit Utrecht. Recent de keuze gemaakt of doorgaan met de zevenkamp, of focussen op de sprint. Je merkt het gaat over atletiek. De 100 m en de 200 m. Wereldkampioenschappen in Beijing, in het ‘vogelnest’, het stadion van de Olympische Spelen 2008. In het begin van de week wint Dafne een zilveren medaille op de 100 m sprint. Vrijdag 28 augustus 2015 wordt zij wereldkampioen op de 200 m. Het hele land –terecht- en rep en roer en volle euforie. Wat een heldin! Voor de sportverslagen verwijs ik naar de dagbladen.

Schippers heet zij dus. Ik ken ook een schipper. Schipper naast God. Het moet mij van het hart dat het een Joods gebruik is niét de naam van het opperwezen uit te spreken of te schrijven. Ik schrijf altijd g’d. Echter ik verschuil mij nu achter de titel van een boek. “Schipper naast God”, van Jan de Hartog.

Hier een korte synopsis van het boek.  In 1938 vertrekt de boot St. Louis vanuit Hamburg met zevenhonderdvijftig Joden aan boord. Bestemming: Uruguay. In Montevideo worden zij niet toegelaten, de visa blijken vervalst. Te langen leste vaart de boot terug naar Duitsland. De dood wacht op alle passagiers. Later schrijft De Hartog een toneelstuk: “Schipper naast god”. Een Nederlands vrachtschip neemt vanuit Hamburg tweehonderdvijftig Joden mee, bestemming Zuid Amerika. Het schip ‘De hoop voor allen’ herhaalt de tragische reis van de St. Louis, nu met een andere afloop.

Het is inmiddels eind augustus 2015. De mensheid heeft niets geleerd. L’histoire se repete. En wij staan er bij en kijken er naar. De hele wereld is gek geworden. Oorlogen, genocides, de heilige moslimstrijd met het verkrachten van honderdduizenden vrouwen, met het onthoofden van weet ik hoeveel duizenden. De wereld is gek geworden. Vanuit Afrika, waar het ook niet overal even frisjes is en vanuit de landen onder invloed van IS worden miljoenen mensen, mannen, vrouwen, kinderen geteld. Vluchtelingen. Waarheen? Die zelfde gedachte heerst in Afrika. Waarheen?

Een niet uit te spreken aantal verdrinkt in de Middellandse Zee. Een vrachtauto met éénenzeventig lijken wordt ontwaard in Oostenrijk. Europa zegt: stuur ze terug. Europa zegt: gelijkelijk verdelen over alle landen van de Europese unie. Die gesprekken zijn zo constructief, dat zij tot moment van schrijven nog géén enkele oplossing hebben voortgebracht. Italie en Griekenland kunnen de stroom vluchtelingen niet aan. Registreren, een bed, een kraan, medische verzorging en eten en drinken. Dat moet toch kunnen in een volgevreten welvaartsunie als Europa is.

Kijk, ik zeg je eerlijk, ik weet ook geen oplossing. Neemt niet weg dat wij ons nu geen herhaling van zetten anno 1938 en blunder op blunder kunnen permitteren. Wat ik wel weet is dat er ruimte genoeg is. In elk land. In Nederland. Dat er genoeg centen zijn de vluchtelingen van primaire behoeftes te voorzien.

Ik denk dat ik gek word. Een ander zegt: je bent al gek. Maar ik word gek van de idee dat eerst Joden zo behandeld zijn, zonder nadere toelichting en nu de vluchtelingen uit Syrie en omstreken en uit Afrika. Hebben wij dan niet geleerd?  En wilt u het woord “beschaving” nooit meer gebruiken…

 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten