Opzienbarend testbeeld.

 

Even de klok gelijk zetten, dat we het over hetzelfde hebben. In mijn begintijd is op de  televisie een testbeeld. Om te controleren of de beeldbuis dan wel de televisieontvanger goed is ingesteld of afgesteld, of wat dan ook voor technisch verhaal. Vroeger  eerst en alleen zwart wit televisie. Later eind jaren zestig, jaren zeventig langzaam aan entree van de kleurentelevisie. Een kapitaal kost zo’n kleurentelevisieapparaat. Er zijn nog geen Japanners. Philips of wat Duitse merken, da’s het aanbod. Het testbeeld dus eerst zwart wit. Later in kleur. Je wil je vast wel indenken dat je, men, ik behoorlijk de pé er in hebt, heeft, heb wanneer, het testbeeld weer tevoorschijn komt. De kijkers praten in die tijd nog met de televisie, zij krijgen géén antwoord. Menig scheldpartij. Tegenwoordig zijn er andere testbeelden. Toen al veel irritante lui op de televisie. Barend Barendse, weet je nog de zaterdagavondspelshowversjteerder  En kun je je de Arnhemse commissaris van politie nog herinneren…., hij gaf verkeersles. Potverdikkie een trauma, nooit mijn diploma gehaald. En dan Ben de Graaf, de biljartcommentator. Zo zwartgallig.

Nee, maar wordt het later veel beter. Jan des Bouvrie. Wie kent hem niet? Hij wordt al snel testbeeld genoemd. Zo vaak is die kop op televisie en heeft overal verstand van. Waarom ik zo galliesj word van de televisie zijn de hedendaagse testbeelden. Gasten die je met de spons en zeem nog niet weg krijgt. Wanneer je de televisie aanzet, op welke zender dan ook dan verschijnt zo’n testbeeld. De ergste zijn Frits Barend. Van Israel verstand. Van Joden verstand. Van voetbal verstand. De beste vriend van Cruijff, van Prins Bernhard (Barend staat vooraan voor commentaar) en o ja: Andre Hazes en Harry Mulisch. Tijdens het live verslag van de begrafenis van Mulisch weet Barend tot treurnis steeds weer in de camera te lopen met het commentaar al vooruitspuwend  Beide begrafenissen worden opgeleukt door Barend. Afgezien van het feit dat ie mij een keer genaaid heeft op de Maccabiade 2005 in Israel en een ontzettend aardige (…) vrouw heeft, krijg ik telkenmale jeuk, heel veel jeuk van dit testbeeld. Je kan geen praatprogramma zien en B. zit erbij. In een dubbelrol, want hij moet en zal zich zelf laten gelden door vragen te stellen, op de stoel van de gastheer – of vrouw. Krabbé, Jeroen is er ook zo één. Ook vriend van alles en iedereen. Filmster. Dan ben je iemand. Schilder, dan tel je mee. Het meest gefotografeerd in de gossipbladen, überhaupt in alle kranten en tijdschrfiten, ook in het Nieuw Israelietisch Weekblad, want Krabbé is bevriend met de hele wereld. Van (weer) Prins Bernhard tot Barbara Streisand. Een rondleiding hier of daar, zoals Bibliotheca Rosenthaliana en Krabbé weet alles, zo leert een foto van de wereldvermaarde zangeres met de Nederlandse schilder. Op alle foto’s prominent aanwezig. De rode loper schuift langzaam onder zijn  voeten door. Man heeft ook overal verstand van en over de hele wereld zijn dikke vrienden.

Nee, dan wakker worden met zijn dochter Barbara Barend. Wat een autoriteit. Seichel van alles. Ik word jaloers. Iedere morgen op de radio en ook in die ontbijtshows, maandag tot en met vrijdag. De hemel zij geprezen dat serieuze programma’s –ik noem als voorbeeld- Buitenhof, op zondag, géén gebruik maakt van de Barendsen en Krabbelaars van deze wereld.

De praatprogramma’s op televisie worden gemaakt en gebroken door de gasten. Eén daarvan is Joost Zwagerman, hij rust in vrede. Zwagerman –van wie ik (echt!) nog geen boek heb gelezen- boeit mij zeer met zijn verhandelingen over de schilderijen die hij onder de loupe neemt. Hij spoort mij aan naar bepaalde exposities te gaan. Ik herinner in het Stedelijk Museum .. Marlene Dumas. Ik ben enorm onder de indruk. Ik kan het je bewijzen, een goeie vriend is mee en zal het zeker bevestigen. Weer mijmeren en genieten bij een doek. Uit de dagelijkse beslommering zweven.

Krabbé senior heeft deze weken een eigen programma, mind you. Krabbé zoekt van Gogh. Geloof me, ik heb geen trek. Krabbé junior heeft het over een tentoonstelling in het Van Gogh museum. Hij heeft er mee te maken. Een tentoonstelling van Edvard Munch, de wereldberoemde Noorse kunstschilder (1863-1944). De expositie over de parallellen tussen Van Gogh en Munch. Ik ga er nu niet op in, een andere keer misschien. Wel in dit kader dat geheel onvoorbereid, onwetend Yoni en ik ons vooraan in de rij manoeuvreren van het MOMA, Museum of Modern Art, New York. Wij zien allebei voor het eerst Munch. We zijn onder de indruk. De Schreeuw is mooi. De  rest ook. Voor het eerst een grote expositie van Munch met doeken van over de ganse wereld. Achteraan in de  rij en wij zijn nu nog niet binnen. Krabbé junior vertelt over de parallellen, gelijkenissen van Van Gogh en Munch. Boeiend, omdat ik het er nog over heb. Schildertechnieken niet aan mij besteed, onderwerpen, kleuren, sfeer en zo, dat wel. Ik denk dat de jonge Krabbé gelijk heeft. Het wordt interessant wanneer ik de kranten lees, internet afstruin en de tientallen afbeeldingen van de schilderijen van Van Gogh en Munch die ik op Google afbeeldingen aantref. Let wel: Van Gogh en Munch zijn tegelijkertijd in Parijs en hebben elkaar nooit gezien. Compositie. Kleuren . Onderwerpen. Kan zomaar een tweeling zijn.

Ik heb een mixed gevoel. Zwagerman ligt nog boven de grond, eerst  twee dagen later wordt hij begraven, en De wereld draait door heeft op 14 september 2015 niet het lef (hart) Krabbé een paar dagen later te laten verschijnen. Het pleit niet voor de redactie, voor de presentator en voor de omroep. Ja, het is ook onverklaarbaar dat Krabbé junior zo geil als boter is om tot de categorie testbeeld te behoren. Een schnabbel op tv doet waarschijnlijk meer dan een schilderij van hem. Weinig, heel weinig beschaving en empathie.

In de loop van de week word ik middels trailers op televisie opmerkzaam gemaakt op Senior op zoek naar Van Gogh. Vincent. Vincent uit het lied Starry starry night van de Amerikaanse zanger Don Mclean. Opvallende gelijkenis met werk van Munch. Zo ook afbeeldingen met een huis, de sterren dus, de tarwevelden, de cypressen, de brug. Enfin teveel om op te sommen. De ontdekkingsreis moet je zelf ervaren. Ik oordeel niet. Neen. Maar moet mijn visie over René Diekstra en Diederik Stapel heroverwegen, denk ik. Alle vier beroemd.

O ja, help me met de oplossing voor: Van Gogh inspireert Munch. Wie doet nou wat?

Wending.

Twee ooms van mij gaan vóór de oorlog in respectievelijk 1936 en 1938 naar Palestina. Bertus en Moos Vromen zijn een tweeling. Zij zijn de animatoren van de mosjav Moledeth. Inmiddels heten zij Baruch en Moshé. En hebben hun mooie gezinnen. Zijn altijd samen. Baruch zingt, Moshé speelt piano. Baruch speelt trompet. Werken zich een slag in de rondte, hun trots is de carrousel alwaar in no time enorme kuddes koeien gemolken worden. Ik ontmoet hen eerst midden jaren zeventig. Gepensioneerd. Baruch fotografeert. Moshé schildert. Zijn schilderijen spreken mij aan. De eerste die ik thuis heb is an sich vrij donker, vandaar een schilderijlampje. Afgebeeld  pianospelende neger. Jaren later de volgende een zelfportret. Héél recent, het kan geen toeval zijn, het volgende:

Op Facebook ben ik bevriend met een aantal Vromen. Eén daarvan is –mijn generatie, iets ouder (80!) Edward. Lijkt op Edvard. Nee, Edward lijkt op een echte Vromen. Trouwens hockeyer en bridger. Zijn  vrouw Babs overlijdt in 2014. Edward ruimt op. Edward telefoneert via Facebook: “Zeg Bert, heb jij belangstelling voor een schilderij van Moshé?”. “Nou, wat graag!”, en wij spreken af dat ik naar Leiderdorp kom. Aldus geschiedt op dezelfde dag dat ik in Leiden bij mijn nichtje Galith verjaardag lekkernijen scoor. De borekas zijn heerlijk. Ik denk steeds aan het schilderij. Nog geen vinger erachter. Ik laat het terstond inlijsten en ben er fier mee. Ik ben er  bij en kom er achter.  Zeker van mijn zaak. Van Gogh inspireert ook Vromen. Ik zoek de afbeelding van Van Gogh erbij. Verdomd. Ik heb een doek van grote waarde aan de muur in de slaapkamer. Onderin  geel tarweveld, bovenin blauwe lucht. In het midden groen twee cipressen. Op de voorgrond, goed kijken, schaapskudde en herder. En je kijkt en zoekt maar een end weg. Opzienbarend is dat Vromen zowel Van Gogh als Munch elkaar nooit zien., Dat kan niet meer.

PS Graag voeg ik toe wat ik vind van die 2 Rembrandts voor € 160 miljoen. Ik vind ze prachtig en horen zeker in het Rijks. Maar dan wel wanneer het kan. En nu kan het niet. De € 80 die het Rijksmuseum meebetaalt is al van de staat. Van ons. En dan nóg 's € 80 erbij. Ook van ons. Kan je niet maken, regering, nu de Thuiszorg en chronisch zieken (slechts een voorbeeld) het véél harder nodig hebben.